فیلتر بنزین چیست؟ انواع، علائم خرابی و زمان تعویض صافی بنزین
کیفیت سوختی که وارد موتور خودرو می‌شود تاثیری مستقیم بر عملکرد آن دارد. برای این منظور نه‌تنها باید از سوخت باکیفیت استفاده کرد؛ بلکه باید به سلامت فیلتر یا صافی بنزین نیز توجه داشت. قطعه‌ای که در مسیر بنزین از باک به خودرو قرار گرفته و جلوی ورود آلاینده‌ها، ذرات اضافه و حتی رطوبت به موتور را می‌گیرد. اهمیت صافی بنزین زمانی مطرح می‌شود که حتی در صورت استفاده از باکیفیت‌ترین سوخت نیز همواره ذرات فلز و گردوغباری در باک خودروی شما وجود دارند که نباید وارد موتور شوند.
اما فیلتر بنزین چیست و دقیقا چطور عمل می‌کند؟ چه زمانی باید آن را تعویض کرد و چه انواعی دارد؟ در این مقاله به همه سوالات احتمالی شما درباره صافی بنزین پاسخ می‌دهیم. با ما همراه شده و با این قطعه نه‌چندان گران اما مهم در خودروی خود آشنا شوید.
فیلتر بنزین چیست و چطور عمل می کند؟
صافی بنزین یا فیلتر سوخت، قطعه‌ای کوچک و استوانه‌ای‌شکل با بدنه‌ای پلاستیکی یا فلزی و تعداد زیادی فیلتر کاغذی لایه‌لایه به دور آن است. این لایه‌ها، جلوی ورود آلودگی‌ها، ذرات بزرگ و کوچک و آب از باک بنزین به موتور را می‌گیرند. البته جنس فیلترها می‌تواند نمد یا پارچه نیز باشد. این قطعه، یک لوله ورودی برای ورود بنزین و یک خروجی به سمت انژکتورها دارد.
ممکن است بپرسید منبع این ناخالصی‌های درون باک که صافی بنزین وظیفه پاکسازی آنها را دارد چیست؟ مهم‌ترین عوامل آلودگی سوخت موجود در باک عبارتند از:
- جنس فلزی بدنه باک؛ که رفته‌رفته دچار خوردگی شده و ذرات کوچک فلز از آن جدا می‌شوند.
- ناخالصی‌های خود بنزین؛ حتی باکیفیت‌ترین بنزین‌ها نیز همواره مقادیری ذرات فلزی، گردوغبار و ناخالصی‌های دیگر دارند.
- موتور خودرو؛ شیلنگ‌های واسط باک و موتور می‌توانند آلودگی‌های داخل موتور را با جریان بنزین به داخل باک برگردانند.
- منابع خارج از خودرو مانند ذرات معلق در هوا، باران و غیره
- رطوبت طبیعی درون باک
در حالت سکون، بسیاری از این ذرات ممکن است ته‌نشین شوند اما با به حرکت درآمدن خودرو، این ذرات معلق شده و در باک شناور خواهند شد. پمپ نیز آنها را پمپاژ کرده که باید توسط صافی بنزین تصفیه شوند.
سازوکار صافی بنزین چیست؟
سازوکار فیلتر بنزین به این صورت است که پمپ درون باک، سوخت را به سمت آن پمپاژ کرده تا بنزین با فشار از پره‌های نمدی، کاغذی یا پارچه‌ای عبور کند. در این حرکت، ذرات اضافه لابه‌لای پره‌ها گیر کرده و بنزین خالص از خروجی به سمت شیلنگ‌های پاشش خارج می‌شود. پره‌ها از هر متریالی که باشند در برابر بنزین نفوذناپذیر هستند. طراحی لایه‌لایه صافی بنزین نیز قدرت تصفیه بیشتری به آن می‌بخشد. همچنین در بسیاری از خودروها، بنزین پیش از وارد شدن به پمپ و صافی بنزین، از یک فیلتر جداگانه، موسوم به صافی پمپ عبور می‌کند. وظیفه این قطعه توری‌شکل، جداسازی ذرات درشت‌تر از بنزین است.
مشخص است که کیفیت ساخت و متریال صافی بنزین نقشی تعیین‌کننده در کیفیت آن دارد. به همین دلیل، توصیه می‌شود بهطورکلی هنگام خرید لوازم یدکی ماشین ازجمله فیلتر سوخت، کیفیت و اعتبار برند را بر قیمت ارجح بدانید.
محل قرارگیری صافی بنزین
با رسیدن زمان تعویض فیلتر بنزین خودروی خود باید بدانید که این قطعه کجا قرار دارد. محل نصب صافی بنزین بسته به شرکت سازنده و نوع خودرو ممکن است متفاوت باشد. بااین‌حال در بیشتر خودروهای امروزی، آن را درون باک و پس از پمپ و در مسیر بنزین به انژکتورها می‌بینیم. در خودروهای قدیمی‌تر و کاربراتوری اما این قطعه را می‌توان زیر خودرو در نزدیکی مخزن سوخت، بدنه یا درون موتور یا در نزدیکی آن نیز پیدا کرد.
اهمیت صافی بنزین در احتراق موتور
در موتورهای احتراق داخلی، کیفیت فرآیند احتراق، مهم‌ترین عامل اثرگذار بر توان موتور، کیفیت عملکرد و طول عمر آن است. سوختی که دارای ناخالصی باشد از این کیفیت می‌کاهد. به این معنی که نسبت سوخت به هوا را به هم زده و نیز با تولید آلاینده‌های بیشتر از حد استاندارد، فشار بیشتری به موتور، سیلندرها و دیگر قسمت‌ها وارد می‌آورد. صافی بنزین با جذب این ذرات به خود به موتور کمک می‌کند که به بیشترین توان برسد. به‌طوری‌که یکی از عوامل کاهش سرعت و شتاب خودرو، معمولا آلودگی بیش از اندازه فیلتر سوخت است.
اهمیت صافی بنزین در کاهش آلاینده‌ها زمانی بیشتر احساس می‌شود که درمی‌یابیم ناخالصی‌ها و به‌خصوص ذرات فلز تا چه اندازه می‌توانند به موتور خودرو، سیلندرها و سوپاپ‌ها آسیب بزنند. آنها سبب افزایش اصطکاک در درون موتور شده و با ورود به روغن موتور از کیفیت آن نیز می‌کاهند.
از طرف دیگر، صافی بنزین به‌طور غیرمستقیم به حفظ سلامت قطعات دیگر نظیر سنسور اکسیژن، انژکتورها، سنسور دریچه گاز و مبدل کاتالیزور نیز کمک می‌کند. کمک به حفظ دمای موتور، عملکرد بهینه سیستم خنک‌کننده و کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی دیگر مزایای یک فیلتر بنزین تازه و باکیفیت هستند.
در نهایت، همانطورکه گفتیم، صافی بنزین به‌عنوان یک جاذب رطوبت نیز عمل می‌کند. رطوبتی که به‌مرور زمان می‌تواند باعث خوردگی و زنگ‌زدگی باک، شیلنگ‌ها، پمپ بنزین و غیره بشود. نفوذ رطوبت به موتور، خود یکی از دلایل کاهش کیفیت احتراق و آسیب‌های متعدد در این بخش است.
انواع فیلتر سوخت خودرو
بسته به نوع خودروی‌تان، صافی بنزین آن نیز می‌تواند متفاوت باشد. حتی مدل‌های مختلف یک برند نیز ممکن است فیلترهای جداگانه و مخصوص خود را داشته باشند. به‌عنوان مثال، فیلتر بنزین JAC S5 & J5 اتومات و دستی با دیگر محصولات جک متفاوت است. اما فارغ از نوع خودرو، انواع فیلتر سوخت از نظر ساختاری عبارتند از:
- فیلتر بنزین کارتریجی؛ که محفظه و پره‌های فیلتر آن می‌توانند از یکدیگر جدا شده و جداگانه تعویض شوند.
- فیلتر بنزین غیر کارتریجی؛ که به‌صورت یکپارچه ساخته شده و در صورت نیاز باید کل فیلتر را عوض کرد.
صافی بنزین کارتریجی، معمولا گران‌تر است. بااین‌حال به دلیل امکان جداسازی پره‌ها، هزینه تعویض کمتری دارد.
زمان تعویض فیلتر بنزین
زمان تعویض صافی بنزین بسته به نوع خودرو، میزان کارکرد آن، کیفیت سوخت، عادات رانندگی، شرایط آب‌و‌هوایی و دیگر عوامل متغیر است. بااین‌حال هر خودرو، یک زمان استاندارد برای تعویض این قطعه دارد که معمولا در دفترچه آن قید می‌شود. به‌عنوان مثال، زمان فیلتر بنزین JAC S3 & J4 شرکتی حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر است. کلمه شرکتی نیز به اصل بودن این قطعه اشاره دارد و بدیهی است که فیلترهای غیراصل، عمر کمتری دارند. بهطورکلی زمان تعویض فیلتر بنزین بیشتر خودروهای حاضر در جاده‌های ایران، بازه ۲۰ هزار تا ۴۰ هزار کیلومتر است.
نشانه های کثیفی فیلتر بنزین چیست؟
علاوه بر لزوم توجه به زمان تعویض فیلتر بنزین خودرو با بروز نشانه‌های زیر نیز لازم است عملکرد صحیح این قطعه را ارزیابی نمایید.
لرزش خودرو
لرزش خودرو، یکی از نشانه‌های کاهش کیفیت احتراق در موتور است. دلیل این موضوع نیز می‌تواند ورود ناخالصی به آن به دلیل پر شدن پره‌های صافی بنزین باشد. از طرف دیگر، آلودگی‌های موجود در باک، ممکن است سبب گرفتگی سوراخ‌های انژکتور شوند که با لرزش خودرو همراه خواهد بود.
کاهش قدرت موتور
با ورود آلاینده‌های اضافه به موتور، قدرت آن در تامین شتاب، سرعت و گشتاور مورد نیاز شما کاهش می‌یابد. این موضوع به‌خصوص خود را در سربالایی‌ها یا هنگام روشن کردن کولر نشان می‌دهد. در صورت مشاهده این مشکل، حتما صافی بنزین را بررسی کنید.
سروصدای غیرمعمول از موتور
سروصدای غیرمعمول از موتور به معنی اصطکاک قطعات آن با یکدیگر است. این اتفاق که رفته‌رفته رخ می‌دهد به دلیل افت کیفیت روغن موتور و عدم توانایی آن در روانکاری موتور است. ورود ناخالصی‌ها و رطوبت از باک و عدم کارکرد درست صافی بنزین، یکی از دلایل این سروصداها محسوب می‌شود.
سخت روشن شدن خودرو یا خاموش شدن آن
یکی از مهم‌ترین عوامل سخت استارت خوردن خودرو در صبح روزهای سرد زمستانی، عدم ورود بنزین کافی به موتور است. به‌این‌ترتیب، نسبت سوخت به هوا به حدنصاب لازم نرسیده و موتور روشن نمی‌شود. دلیل این موضوع نیز می‌تواند گرفتگی صافی بنزین یا گرفتگی انژکتورها باشد. در این موارد، ممکن است شاهد خاموش شدن خودرو پس از روشن شدن نیز باشید.
تغییر صدای پمپ بنزین
با باز کردن سوئیچ و پیش از روشن کردن موتور، صدایی ملایم به گوش می‌رسد که صدای پمپ بنزین است. تغییر این صدا یکی از نشانه‌های مهم فرارسیدن زمان تعویض فیلتر بنزین محسوب می‌شود. چراکه با گرفتگی این قطعه، فشار ایجادشده توسط پمپ به آن بازمی‌گردد.
افزایش مصرف سوخت
با افزایش مصرف سوخت باید بخش‌های مختلف سیستم سوخت‌رسانی و احتراق را بررسی کنید. یکی از آنها می‌تواند صافی بنزین باشد. ورود آلاینده‌ها به موتور یا گرفتگی انژکتورها نیاز موتور به سوخت ورودی بیشتر را در پی دارد.
تغییر بوی گازهای خروجی از اگزوز
با افزایش ذرات اضافه در موتور، گازهای غیرمعمول و آلاینده بیشتری در فرآیند احتراق تولید می‌شوند. نتیجه آن نیز تغییر رنگ و بوی گازهای خروجی از اگزوز است. این مشکل ممکن است در معاینه فنی دردسرساز شود. از طرفی، سیستم ECU را نیز تحت فشار قرار داده و ممکن است سبب خرابی سنسور اکسیژن شود.
سخن آخر؛ خرید فیلتر بنزین اوریجینال
تقریبا تمامی مشکلات ذکر شده در این مقاله با خرید به‌موقع یک صافی بنزین اوریجینال قابل پیشگیری هستند. زدفیت به‌عنوان یکی از معتبرترین فروشگاه‌های لوازم یدکی خودروهای خارجی در ایران، این محصول را برای طیف وسیعی از خودروهای مانند جک، KMC، MVM و غیره ارائه می‌کند. ضمانت اصالت کالا، قیمت‌های رقابتی و تامین محصولات از برندهای معتبر از مزایای زدفیت در این زمینه هستند. برای اطلاع از قیمت انواع فیلتر سوخت با کارشناسان ما تماس بگیرید.
